بیمارانی که از داروهای ایمونوساپرسیو یا سرکوب‌کننده سیستم ایمنی (immunosuppressive drugs) استفاده می‌کنند، خطر پیشرفت عفونت HPV افزایش می‌یابد. ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یکی از شایع‌ترین عفونت‌های ویروسی منتقله از راه تماس پوستی و جنسی است که می‌تواند باعث ایجاد زگیل‌های تناسلی و حتی برخی سرطان‌ها شود.
این داروها معمولاً برای کنترل بیماری‌های خودایمنی، جلوگیری از رد پیوند عضو و درمان برخی بیماری‌های التهابی مزمن تجویز می‌شوند. به دلیل تضعیف سیستم ایمنی، احتمال بروز عفونت‌های شدیدتر و طولانی‌تر در این بیماران بیشتر است. بنابراین، شناخت تأثیر این داروها بر HPV برای مدیریت بهتر بیماری ضروری است.
مصرف داروهای ایمونوساپرسیو در بیماران مبتلا به HPV می‌تواند خطر پیشرفت عفونت و بروز عوارض جدی را افزایش دهد. بنابراین، بیماران و پزشکان باید از طریق پایش منظم، واکسیناسیون، تعدیل دوز داروها و رعایت سبک زندگی سالم، خطرات مرتبط با این داروها را به حداقل برسانند.
مشورت با متخصص بیماری‌های عفونی یا ایمونولوژیست برای ارزیابی دقیق‌تر وضعیت بیمار و انتخاب بهترین راهکار درمانی، اقدامی ضروری برای مدیریت بهتر بیماری است.
ویروس HPV چیست؟
تأثیر داروهای سرکوب سیستم ایمنی بر پیشرفت HPV
سیستم ایمنی نقش حیاتی در کنترل و مهار عفونت‌های ویروسی، از جمله HPV، دارد. زمانی که بیماران تحت درمان با داروهای ایمونوساپرسیو قرار می‌گیرند، پاسخ ایمنی بدن آن‌ها ضعیف شده و در نتیجه، ویروس HPV می‌تواند به‌راحتی تکثیر شود و به شکل فعال باقی بماند.
این موضوع می‌تواند منجر به افزایش شدت زگیل‌های تناسلی، گسترش عفونت به بخش‌های دیگر بدن و حتی افزایش احتمال تغییرات پیش‌سرطانی در سلول‌های آلوده شود. این وضعیت به‌خصوص در بیمارانی که مدت طولانی تحت درمان ایمونوساپرسیو هستند، خطر بیشتری دارد.
انواع داروهای ایمونوساپرسیو و تأثیر آن‌ها بر HPV
1. کورتیکواستروئیدها
کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزولون و دگزامتازون از رایج‌ترین داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی هستند که در درمان بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید استفاده می‌شوند. این داروها می‌توانند موجب کاهش مقاومت بدن در برابر عفونت HPV شده و خطر عوارض مرتبط با این ویروس را افزایش دهند. بیمارانی که به مدت طولانی از کورتیکواستروئیدها استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض عفونت‌های مزمن HPV قرار دارند و باید تحت نظارت دقیق پزشکی باشند.
2. مهارکننده‌های کلسی‌نورین
داروهایی مانند سیکلوسپورین و تاکرولیموس که معمولاً پس از پیوند عضو برای جلوگیری از رد پیوند استفاده می‌شوند، می‌توانند منجر به افزایش فعالیت HPV و گسترش زگیل‌های تناسلی شوند. این داروها با مهار عملکرد سلول‌های T، که بخش مهمی از دفاع بدن در برابر ویروس‌ها هستند، باعث کاهش توانایی سیستم ایمنی در مقابله با HPV می‌شوند. به همین دلیل، بیماران دریافت‌کننده این داروها باید به‌طور منظم تحت غربالگری HPV قرار گیرند.
3. داروهای سرکوب‌کننده سلولی
داروهایی مانند آزاتیوپرین و متوترکسات که در درمان بیماری‌های خودایمنی و برخی سرطان‌ها کاربرد دارند، با کاهش تولید سلول‌های ایمنی، توانایی بدن در کنترل عفونت HPV را کاهش می‌دهند. بیماران مصرف‌کننده این داروها معمولاً مستعد بروز عفونت‌های مزمن‌تر و شدیدتر HPV هستند. بنابراین، پایش دقیق وضعیت ایمنی بدن و انجام بررسی‌های منظم پزشکی در این بیماران ضروری است.
4. مهارکننده‌های TNF-α
داروهایی مانند اینفلیکسیماب و آدالیموماب که برای درمان بیماری‌هایی مانند کرون و پسوریازیس استفاده می‌شوند، می‌توانند احتمال عفونت‌های ویروسی را افزایش دهند. مطالعات نشان داده‌اند که این داروها ممکن است منجر به طولانی شدن مدت زمان بروز علائم HPV و افزایش شدت عوارض آن شوند. در بیمارانی که از این داروها استفاده می‌کنند، مراقبت دقیق‌تر و پیگیری‌های پزشکی ضروری است.
راهکارهای مدیریت مصرف داروهای ایمونوساپرسیو در بیماران مبتلا به HPV
1. پایش منظم وضعیت بیمار
بیماران مبتلا به HPV که تحت درمان با داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی قرار دارند، باید به‌طور منظم تحت نظر پزشک باشند تا هرگونه تغییر در شدت عفونت یا عوارض احتمالی شناسایی و مدیریت شود. آزمایش‌های منظم برای بررسی پیشرفت ویروس و انجام پاپ‌اسمیر یا کولپوسکوپی در زنان می‌تواند در تشخیص زودهنگام تغییرات سلولی ناشی از HPV مفید باشد.
2. واکسیناسیون علیه HPV
افراد مبتلا به بیماری‌های خودایمنی یا کسانی که به دلیل پیوند عضو داروهای ایمونوساپرسیو مصرف می‌کنند، در صورت امکان باید پیش از شروع درمان واکسن HPV دریافت کنند. این واکسن می‌تواند در پیشگیری از انواع پرخطر HPV که با سرطان دهانه رحم و سایر سرطان‌های مرتبط هستند، مؤثر باشد.
3. تعدیل دوز داروها
در برخی موارد، پزشکان می‌توانند دوز داروهای ایمونوساپرسیو را کاهش دهند یا از داروهای جایگزین با تأثیر کمتر بر سیستم ایمنی استفاده کنند. البته این تصمیم باید با در نظر گرفتن شدت بیماری زمینه‌ای و میزان نیاز به سرکوب سیستم ایمنی گرفته شود.
4. تقویت سیستم ایمنی از طریق تغذیه و سبک زندگی سالم
تغذیه مناسب، ورزش منظم، مدیریت استرس و خواب کافی می‌توانند به بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کاهش خطر عوارض HPV در بیماران تحت درمان با داروهای ایمونوساپرسیو کمک کنند. مصرف غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین C و ویتامین D در بهبود وضعیت ایمنی بدن مؤثر است.
مصرف داروهای ایمونوساپرسیو در بیماران HPV با نظارت پزشک
دکتر سارا جعفری فوق تخصص روماتولوژی در تبریز و در کشور است که با سال‌ها تجربه در زمینه تشخیص و درمان بیماری‌های روماتیسمی، به بیماران خدمات پزشکی تخصصی ارائه می‌دهد.
کلینیک روماتولوژی دکتر سارا جعفری با بهره‌گیری از جدیدترین روش‌های درمانی و دانش روز، در مدیریت بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس، اسپوندیلیت آنکیلوزان و سایر بیماری‌های خود ایمنی و التهاب بسیار موفق عمل کرده است. دکتر جعفری همچنین در زمینه مشاوره و درمان بیمارانی که نیاز به داروهای ایمونوساپرسیو دارند، تخصص ویژه‌ای دارد.
رویکرد او مبتنی بر تشخیص دقیق، انتخاب روش‌های درمانی مناسب و ارائه برنامه‌های توانبخشی مؤثر است تا بیماران بتوانند کیفیت زندگی بهتری داشته باشند. در کنار فعالیت‌های درمانی، دکتر سارا جعفری در حوزه پژوهش‌های علمی مرتبط با بیماری‌های خودایمنی و روماتیسمی نیز فعالیت دارد و مقالات متعددی در این زمینه منتشر کرده است. اگر به دنبال متخصصی با تجربه و دانش بالا در زمینه روماتولوژی هستید، مراجعه به دکتر سارا جعفری می‌تواند گزینه‌ای مناسب باشد.
نوبت دهی و ویزیت: نوبت دهی فوق تخصص روماتولوژی
تلفن نوبت دهی : ۰۴۱۳۳۲۷۳۲۶۳
بدون دیدگاه